ธุรกิจอุตสาหกรรม (Manufacturing) การประกอบธุรกิจอุตสาหกรรม ได้แก่ ธุรกิจผลิตสินค้าเพื่ออุปโภค แบ่งเป็น 2 ลักษณะ ดังนี้
2.1 อุตสาหกรรมในครัวเรือน จัดเป็นอุตสาหกรรมขนาดเล็ก ใช้แรงงานเฉพาะสมาชิกในครอบครัว ลงทุนไม่สูงนักส่วนใหญ่เป็นการใช้เวลาว่างจากการประกอบอาชีพหลัก คือ การทำนาทำไร่ ขณะที่รอเก็บเกี่ยวพืชผลก็ใช้เวลาว่างมาทำอุตสาหกรรมในครัวเรือน ได้แก่ อุตสาหกรรมทอผ้า อุตสาหกรรมเครื่องปั้นดินเผา อุตสาหกรรมทำเครื่องเขิน อุตสาหกรรมทำเครื่องจักสาน ฯลฯ
2.2 อุตสาหกรรมโรงงาน เป็นอุตสาหกรรมที่ผู้ผลิตสินค้ามีโรงงาน มีเครื่องจักรที่ใช้ในการผลิตสินค้าได้ครั้งละจำนวนมาก มีการจ้างแรงงานจากบุคคลภายนอก ได้แก่ โรงงานผลิตรถยนต์ โรงงานผลิตเฟอร์นิเจอร์ โรงงานผลิตอาหารสำเร็จรูป โรงงานผลิตพลาสติก ฯลฯ
โดยธุรกิจอุตสาหกรรมมีลักษณะเด่น จำแนกได้จาก ค่าใช้จ่าย สินทรัพย์ สินค้าคงเหลือส่วนใหญ่ของกิจการรูปแบบอุตสาหกรรม ตลอดจน รายได้หลักของกิจการ ดังนี้
- ต้นทุนธุรกิจอุตสาหกรรม
- ค่าใช้จ่ายจากการจัดหาวัตถุดิบทางตรง และวัตถุดิบทางอ้อม หมายถึง ค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นจากการจัดซื้อวัตถุดิบ ซึ่งกิจการอุตสาหกรรมนำมาประกอบหรือเปลี่ยนแปลงในระหว่างกระบวนการผลิต โดยผลสำเร็จก็คือ สินค้าสำเร็จรูปเพื่อนำออกจำหน่าย โดยค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับวัตถุดิบ ก็จะแตกต่างกันออกไปในแต่ละธุรกิจอุตสาหกรรม เช่น ละธุรกิจอุตสาหกรรมผลิตเสื้อผ้า หรือละธุรกิจอุตสาหกรรมอาหาร เป็นต้น
- ค่าจ้างแรงงาน คือ ค่าจ้าง ค่าแรงงานที่กิจการอุตสาหกรรมจ่ายให้แก่พนักงานที่ทำหน้าที่ในกระบวนการการผลิต ต้นทุนแรงงานถือเป็นต้นทุนส่วนที่สำคัญต่อกระบวนการผลิตสินค้าสำเร็จรูป
- ค่าใช้จ่ายในการผลิต หรือ ค่าโสหุ้ยการผลิต ได้แก่ ค่าใช้จ่ายอื่น ๆ นอกเหนือจากค่าวัตถุดิบ และค่าใช้จ่ายด้านแรงงาน โดยหมายถึงค่าใช้จ่ายอื่น ๆ เช่น ค่าสาธารณูปโภค ค่าเช่าโรงงาน ค่าเสื่อมราคาเครื่องจักร ค่าเช่าเครื่องจักร หรือค่าวัสดุต่าง ๆ
- สินค้าคงเหลือ
- วัตถุดิบ (Raw material) คือ วัตถุดิบที่ยังไม่ถูกแปรสภาพ ใช้ในกระบวนการการผลิตสินค้าสำเร็จรูป
- งานระหว่างทำ หรือ Work in process คือ วัตถุดิบที่อยู่ระหว่างกระบวนการผลิต โดยที่สินค้าคงเหลือในงานระหว่างทำ จะเป็นวัตถุดิบที่ยังผ่านกระบวนการผลิตไม่ครบถ้วน
- สินค้าสำเร็จรูป คือ วัตถุดิบที่ได้ผ่านกระบวนการการผลิตครบถ้วนแล้ว อยู่ในสภาพที่พร้อมวางขายได้ เรียกอีกอย่างว่า Finished Goods
- รายได้ธุรกิจอุตสาหกรรม
รายได้หลักของธุรกิจอุตสาหกรรม ได้แก่ รายได้จากการขายสินค้า ไม่ว่าจะเป็นการขายปลีกหรือการขายส่ง สินค้าสำเร็จรูปหรือการผลิตสินค้าประเภทชิ้นส่วน ส่วนประกอบต่าง ๆ ซึ่งเป็นวัตถุดิบที่ผ่านการเปลี่ยนแปลง แปรสภาพ ผ่านขั้นตอนการผลิตครบถ้วนตามกระบวนการแล้ว
นอกจากนี้ยังมีธุรกิจอุตสาหกรรมที่ได้รับการยกเว้นภาษี โดยมีเงื่อนไข ต้องเป็นธุรกิจที่เข้าข่ายและมีรายได้จากธุรกิจที่จดทะเบียนกับทางสวทช. ในอัตราที่มากกว่า 80% ของรายได้ทั้งหมด คือ
- ธุรกิจอุตสาหกรรมอาหารและการเกษตร
- ธุรกิจอุตสาหกรรมเพื่อประหยัดพลังงาน ผลิตพลังงานทดแทน และพลังงานสะอาด
- ธุรกิจอุตสาหกรรมฐานเทคโนโลยีชีวภาพ
- ธุรกิจอุตสาหกรรมการแพทย์และสาธารณสุข
- ธุรกิจอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว อุตสาหกรรมบริการ และอุตสาหกรรมเศรษฐกิจสร้างสรรค์
- ธุรกิจอุตสาหกรรมวัสดุก้าวหน้า
- ธุรกิจอุตสาหกรรมสิ่งทอ เครื่องนุ่งห่ม และเครื่องประดับ
- ธุรกิจอุตสาหกรรมยานยนต์และชิ้นส่วน